Sỏi túi mật ở trẻ, mặc dù không phổ biến, nhưng có nguy cơ cao đối với một số đối tượng đặc biệt và gây biến chứng nguy hiểm hơn so với người lớn. Điều này đặt ra nhu cầu cần phát hiện và điều trị kịp thời.

Sỏi mật là kết quả của sự tích tụ của chất như cholesterol, chất béo, muối, protein, hoặc có thể chứa bilirubin. Mật, được gan tạo ra, được dự trữ trong túi mật và sau đó đổ vào ruột non để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn. Sự hình thành sỏi mật có thể gây tắc nghẽn, làm ảnh hưởng đến sự lưu thông bình thường của mật và gây viêm mật, ảnh hưởng đến chu trình tiêu hóa.

Các loại sỏi túi mật ở trẻ em bao gồm:

+ Sỏi cholesterol: Chiếm khoảng 25% ở trẻ em, tỷ lệ này ở người lớn là 75%.

+ Sỏi sắc tố đen: Chiếm gần 50% sỏi mật ở trẻ em. Chúng được hình thành khi mật trở nên bão hòa với canxi bilirubin và thường xuất hiện trong một số rối loạn máu.

+ Sỏi canxi cacbonat: Chiếm khoảng 25% sỏi mật ở trẻ em, đây là hiện tượng hiếm gặp ở người lớn.

+ Sỏi mật protein: Gặp khoảng 5% ở trẻ em.

Triệu chứng

Trẻ nhỏ

Đôi khi, sỏi túi mật ở trẻ nhỏ không gây ra triệu chứng rõ ràng hoặc khó xác định do trẻ còn quá nhỏ. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến có thể xuất hiện, bao gồm:

+ Đau bụng: Đặc biệt là sau bữa ăn, có thể khiến trẻ quằn quại oằn mình và gào khóc mà không rõ nguyên nhân.

+ Buồn nôn: Trẻ có thể buồn nôn và thậm chí nôn, làm cho trẻ trớ sữa hoặc thức ăn.

Tuy nhiên, may mắn thay, sỏi túi mật không phổ biến ở trẻ nhỏ, giảm đi sự lo lắng của cha mẹ.

Trẻ lớn hơn

Triệu chứng sỏi túi mật ở trẻ lớn hơn có thể mô tả chi tiết hơn để giúp cha mẹ và người chăm sóc nhận biết sớm và đưa trẻ đến bác sĩ khi cần thiết. Dưới đây là một phác thảo chi tiết về các triệu chứng mà trẻ lớn hơn có thể trải qua khi mắc sỏi túi mật:

+ Đau ở bụng: Thường nằm ở phía trên bên phải hoặc giữa bên trên.

+ Đặc điểm đau: Có thể mô tả đau như chuột rút, đặc biệt là sau mỗi bữa ăn.

+ Đau lan ra phía sau: Cơn đau có thể trải ra phía sau hoặc giữa xương bả vai.

+ Cơn đau tăng mạnh sau bữa ăn nhiều dầu mỡ: Cơn đau thường trở nên mạnh mẽ hơn sau khi ăn thức ăn béo hoặc chứa nhiều dầu mỡ.

+ Buồn nôn và nôn: Các triệu chứng này thường xuất hiện và kéo theo sau cơn đau.

+ Tác động lên sức khoẻ: Buồn nôn và nôn có thể làm giảm khả năng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

+ Sốt và ớn Lạnh: Trẻ có thể trở nên sốt, cảm thấy lạnh hoặc đổ mồ hôi, là những dấu hiệu của một phản ứng viêm nhiễm.

+ Vàng da và mắt: Một biểu hiện quan trọng là sự chuyển sang màu vàng ở da và mắt, có thể chỉ ra vấn đề với gan và túi mật.

--> Đọc thêm: Sỏi túi mật: Căn bệnh nguy hiểm thầm lặng

Nguyên nhân của sỏi túi mật ở trẻ em

Sỏi túi mật ở trẻ em là một vấn đề không được hiểu rõ nguyên nhân, nhưng nhiều yếu tố có thể tăng cơ hội xuất hiện sỏi. Dưới đây là một số nguyên nhân mà trẻ em có thể phải đối mặt:

+ Rối loạn tế bào hồng cầu di truyền: Các rối loạn tế bào hồng cầu di truyền như bệnh hồng cầu hình liềm hoặc bệnh spherocytosis có thể tăng khả năng hình thành sỏi mật ở trẻ.

+ Béo phì :Trẻ béo phì thường xuyên được liên kết với nhiều vấn đề sức khỏe, và nó cũng là một yếu tố rủi ro cho việc hình thành sỏi mật ở trẻ.

+ Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người đã từng mắc sỏi mật, đặc biệt là ở thế hệ cận họ, trẻ có thể có nguy cơ cao hơn.

+ Sử dụng thuốc hoặc tiêm dinh dưỡng: Trẻ cần sử dụng nhiều thuốc hoặc tiêm dinh dưỡng qua tĩnh mạch trong thời gian dài có thể tăng khả năng xuất hiện sỏi mật.

+ Mắc bệnh Crohn: Bệnh Crohn, một loại viêm nhiễm ruột, cũng được liên kết với việc hình thành sỏi mật ở trẻ.

+ Suy thận và sụt cân: Trẻ mắc bệnh suy thận, nhịn ăn kéo dài và sụt cân mạnh có thể đối mặt với vấn đề hình thành sỏi mật.

Chẩn đoán sỏi túi mật ở trẻ em

Sỏi mật và các vấn đề về túi mật thường được chẩn đoán thông qua các phương pháp sau:

+ Siêu âm: Siêu âm được sử dụng để tạo ra hình ảnh của túi mật và các cơ quan lân cận, giúp xác định sự hiện diện và kích thước của sỏi.

+ Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan): Phương pháp này sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh cắt lớp của túi mật, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng tổ chức và cấu trúc bên trong.

+ Nội soi mật ngược dòng (ERCP): ERCP là quá trình kết hợp X-quang và máy nội soi, giúp chẩn đoán, đánh giá và đôi khi điều trị các vấn đề liên quan đến gan, túi mật, ống mật và tuyến tụy.

+ Chụp cộng hưởng từ (MRCP): Sử dụng kỹ thuật hình ảnh cộng hưởng từ (MRI), MRCP tập trung vào hình ảnh ống mật và tụy, có thể phát hiện sỏi mật trong ống dẫn xung quanh túi mật.

+ Quét DISIDA (Gan mật): Còn được gọi là quét gan, phương pháp này là một xét nghiệm hình ảnh của túi mật và hệ thống gan mật, thường sử dụng chất cản quang để tạo nên hình ảnh chi tiết.

Phương pháp điều trị

Điều trị sỏi túi mật ở trẻ có thể được thực hiện thông qua các phương pháp sau đây:

1. Phẩu thuật nội soi ít xâm lấn:

Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ có thể loại bỏ túi mật bằng phẫu thuật nội soi, còn được gọi là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Phương pháp này giúp giảm sẹo, đau đớn và thời gian hồi phục nhanh. Trẻ sau đó cần nghỉ ngơi và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.

2. Phẫu thuật mở:

Trong những trường hợp hiếm hoi, trẻ cần phẫu thuật mở (với một vết mổ lớn). Phương pháp này có thể áp dụng khi phẫu thuật nội soi không thực hiện được hoặc có vấn đề phức tạp. Hồi phục sau phẫu thuật mở có thể mất thời gian hơn, và trẻ cần nghỉ ngơi và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.

3. Tán sỏi bằng nội soi đường mật ngược dòng (ERCP):

Trong một số trường hợp, trẻ có thể được thực hiện ERCP để tán sỏi mật. Phương pháp này giúp tránh phẫu thuật và sau khoảng 2-3 tuần, trẻ cần tái khám để đánh giá quá trình phục hồi.

4. Ăn đúng bữa, đủ lượng, tuân thủ lịch trình bữa ăn:

Trẻ không nên bỏ qua bất kỳ bữa ăn chính nào để tránh xáo trộn dịch mật. Nguy cơ hình thành sỏi mật tăng khi trẻ nhịn ăn. Việc ăn đúng bữa, đủ bữa và đủ no là quan trọng.

5. Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh:

Kiểm soát lượng cholesterol trong chế độ ăn từ thời thơ ấu là quan trọng. Tránh thức ăn nhanh và duy trì một lịch trình tập thể dục có thể giúp trẻ giữ cân nặng trong tầm kiểm soát và phòng ngừa sự hình thành sỏi mật.

**Lưu ý rằng những thông tin phòng khám đa khoa Bình Điền chỉ mang tính chất tham khảo, và việc tham khảo ý kiến bác sĩ là quan trọng để có chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.

Phòng Khám Bình Điền

Để được tư vấn thêm, hay đăng ký dịch vụ, xin vui lòng để lại thông tin, chúng tôi sẽ liên hệ trong thời giam sớm nhất.